Dzień Domeny Publicznej

Domena publiczna to popularna nazwa koncepcji związanej z prawem i ochroną prowanoautorską. Stanowi kompromis między interesami twórców i społeczeństwa. Umożliwia istnienie zasobu twórczości dostępnej bez ograniczeń dla każdego. Jest więc warunkiem swobodnego rozwoju kultury i nauki. Jest dobrem wspólnym całego społeczeństwa. Składają się na nią takie zasoby wspólne, jak: dziedzictwo kulturowe, wspólny język, wspólna wiedza i wymieniane informacje czy środowisko naturalne i krajobraz. Jest szczególnie istotna w czasach budowy społeczeństwa informacyjnego, bo rozpowszechnianie utworów w Internecie daje szybki i nieograniczony dostęp do kultury.

Ustanowienie Dnia Domeny Publicznej 1 stycznia wynika z faktu, że w wielu krajach prawa autorskie do wszelkiej twórczości gasną z upływem 70 lat od śmierci autora z efektem na koniec roku kalendarzowego. Celem dzisiejszego dnia jest zwrócenie uwagi opinii publicznej na rolę domeny publicznej w budowaniu kultury i otwieraniu dostępu do wiedzy oraz promowanie wiedzy na temat prawa autorskiego.

Obchody Dnia Domeny Publicznej organizowane były w Stanach Zjednoczonych, Szwajcarii, Izraelu, Włoszech i we Francji. W Polsce zorganizowane zostały po raz pierwszy w 2007 r. Jednym z ważniejszych projektów edukacyjnych, który czerpie z zasobów domeny publicznej, jest dobrze nam znana 👉 Szkolna Biblioteka Internetowa Wolne Lektury. 

Miło nam donieść, że od 1 stycznia 2023 wolno w dowolny sposób używać motywów z dzieł:

• Marii Jadwigi Buyno-Arctowej – polskiej autorki utworów dla dzieci i młodzieży.
• Stanisławy de Karłowskiej – polskiej malarki tworzącej w Wielkiej Brytanii.
• Stefana Norblina – polskiego artysty plastyka, malarza, karykaturzysty, ilustratora i plakacisty, Tworzył m.in. modernistyczne i secesyjne plakaty reklamowe oraz malowidła w stylu art déco.
• Jadwigi (Wigi) Siedleckiej – polskiej malarki, zwolenniczki i znaczącej postaci dla rozwoju polskiej antropozofii.
• Władysława Strzemińskiego, awangardowego wizjonera, artysty i teoretyka sztuki, twórcy polskiego konstruktywizmu.
• Stefanii Danieli-Kossowskiej – malarki, portrecistki, autorki pejzaży z Krakowa i okolic.
• Michaliny Janoszanki – uczennicy i biografki Jacka Malczewskiego, w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie znajduje się kilka jej hipnotyzujących obrazów na szkle, szkicownik i projekty ubrań. 
• Krystyny Herling-Grudzińskiej – pierwszej żony Gustawa, ukochanej Władysława Broniewskiego, zapamiętanej jako muza pisarzy, malarka eksperymentująca z materią obrazów, przelewająca na płótno intensywne i zmysłowe emocje.