środa, 8 grudnia 2021

Biblioteki pedagogiczne w Polsce kończą 100 lat

Jutro swój setny jubileusz będzie świętowała Biblioteka Pedagogiczna im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej w Toruniu. Powiem z tej okazji słów kilka o bibliotekach pedagogicznych w Polsce w ogóle.

Biblioteki pedagogiczne w Polsce zaczęły powstawać w okresie międzywojennym. Wiązało się z ważnym zadaniem, jakim było podniesienie poziomu oświaty powszechnej poprzez rozwój życia kulturalnego, naukowego, gospodarczego po prawie 150-letniej niewoli. Zadanie to było tym trudniejsze, że sytuacja w każdym z byłych zaborów przedstawiała się odmiennie. Różny w okresie zaborów był stosunek władz do obowiązku szkolnego, odmienne zagęszczenie sieci szkół. Poważną przeszkodą w rozwoju oświaty był też brak wykwalifikowanych nauczycieli.

Za ważne narzędzie odbudowy polskiej oświaty uznano książkę. Księgozbiorów pozwalających nauczycielom na podnoszenie kwalifikacji i lepsze wykonywanie zawodu praktycznie nie było. Ilość książek w bibliotekach  przypadająca na jednego mieszkańca była z dzisiejszego punktu widzenia kuriozalna: jedna książka przypadała na pięciu mieszkańców miast. Jeszcze gorzej sytuacja przedstawiała się na wsi, gdzie stosunek ten wynosił 1:24. 

W 1921 roku rozpoczęto tworzenie powiatowych bibliotek nauczycielskich w Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Toruniu, Warszawie oraz w Brześciu,  Lwowie,  Równem.

W wyniku II wojny światowej biblioteki pedagogiczne poniosły ogromne straty swoich zasobów, ale już w 1945 roku rozpoczęły swoją działalność biblioteki w Lublinie i Białymstoku. W dalszej kolejności wznowiły lub zapoczątkowały pracę biblioteki pedagogiczne w Toruniu, Kielcach, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie i Warszawie. Do 1950 roku powstało kolejne osiem bibliotek pedagogicznych. 

W 1951 roku rozpoczęto tworzenie trójstopniowej sieci bibliotek pedagogicznych. To wtedy powstała biblioteka pedagogiczna we Włocławku. Opowiem o jej historii przy najbliższej okazji.

na zdjęciu: Biblioteka Pedagogiczna w Toruniu, autor: Mateuszgdynia, 2016, via Wikimedia Commons

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz